| 1. Belgelendirme Programının Adı ve Kapsamı | Bu Şartname; buhar kazanları, basınçlı kaplar ve basınçlı borular dizayn kodları olan ANSI/ASME Sec.I buhar kazanları(Power Boilers), Sec. III Nükleer ekipmanların konstruksiyon montajları (NCA : Nuclear Construction Assemble) Sec.IV. ısıtma kazanları(Heating boilers), SecVIII Div.1, 2, 3 basınçlı kaplar(pressure vessels) ve ANSI/ASME B.31 basınçlı borular dizayn kodları kapsamındaki imalatlarda metal malzemelerin kaynak işlemlerinde çalışacak Kaynakçıların/Kaynak Operatörlerinin sertifikalandırılmasında, doğrulama testlerinin; temel esasları, yeterlilik alanı, sınav koşulları, kabul şartları yöntemleri, kaynak işlemleri/prosesleri, pozisyonları ve kaynakların tahribatsız muayenelerini ve belgelendirme sürecini kapsar. |
| 2. Belgelendirme Programının Amacı | Bu Şartname; ANSI/ASME Sec. IX: Basınçlı Kap ve Kazan Kaynakçılarının sertifikalandırılmasını yönelik olarak yapılacak olan sınav için temel şartları, yeterlilik alanını, sınav koşullarını, kabul şartlarını ve belgelendirme süreci hakkında bilgilendirmeyi amaçlamaktadır. |
| 3. Programa Katılmak için Ön Şartlar | ASME SEC. IX’a göre yapılan sınavlarda, kaynakçının vasıflandırılmak istediği alanda;- Okur yazar olması- Sınav yapacak personel ile iletişim kurabilecek lisana sahip olması- Kaynak Yapmaya Fiziksel bir engelinin olmaması- İlgili mevzuatlar kapsamında bilgi ve becerisi olması- Kanuni çalışma yaş sınırını aşmış olması.Vasıflandırma için herhangi bir eğitim şartı aranmaz. |
| 4. Başvuru Sırasında İstenecek Belgeler | – Nüfus Cüzdanı Fotokopisi- Fotoğraf- Personel Belgelendirme Başvuru Formu- Başvurulan sınav için sınav ücretinin yatırıldığını gösteren belge- pWPS/WPS Fotokopisi (gerektiğinde)- Personel Belgelendirme Belge Kullanım Sözleşmesi – Başvurduğu alanla ilgili ön koşul olması halinde başvuru sahibinin ön koşulu sağladığına dair belgeler.- Daha önce aldığı eğitimler, referanslar ve sertifikaların fotokopisi (varsa) |
| 5. Belgelendirme Dokümanları | – Adayların belgelendirilmesinde, ilgili belgelendirme standart ve kodları ve ZİRVE BELGELENDİRME Prosedürleri uygulanacaktır. (ASME Boiler and Pressure Vessel Code (BPVC), Section IX: 2023 Welding and Brazing Qualifications. 2014/68/AB Basınçlı Ekipmanlar Direktifi) |
| 6. Belgelendirme Dili | – Kaynakçı sınavı dili Türkçe olacaktır. (Talep doğrultusunda farklı dillerde sınav organizasyonu yapılabilir.) |
| 7. Sınav Başvurusunun Değerlendirilmesi | – ZİRVE BELGELENDİRME Personel Belgelendirme Müdürü tarafından yapılır. |
| 8. Sınav Türü | – Pratik (Uygulama) Vasıflandırma sınavı ASME Sec. IX:2023’ e göre hazırlanmış WPS’ e göre yapılır. |
| 9. Sınav Soru Ağırlıkları | – Pratik Sınav: Test parçası sayısı, parça tipine, malzemeye, metot sayısına, kaynak pozisyonuna bağlıdır. Pratik yeterlilik sınavında aşağıdaki işlemlere dikkat edilmelidir; Birleştirilecek parçaların yüzey temizliğinin yapılması Kaynak öncesi montajın pWPS/WPS’e uygun olarak yapılması Doğru kaynak sarf malzemesi ve boyutlarının seçilmesi Kaynak makinesinde uygun kaynak parametrelerinin seçilmesiKaynak pozisyonunun, kaynak parametrelerinin ve kaynak hızının pWPS/WPS’e uygun olması Pasolar arası ve son temizliğin uygun şekilde yapılması Kaynak esnasında uygun koruyu ekipmanın kullanılması |
| 10. Sınavda Kullanılabilecek Malzeme ve Ekipmanlar | KameraWPS veya pWPSKaynak yapılacak ana malzemeler, Sarf malzemeler Küçük el feneri, Büyüteç, Tel fırça, Keski, Çekiç, Kaynakçı çekici, Marker kalem- Koruyucu ekipmanlar ve uygun kaynakçı elbisesi (zorunlu).- Yönteme uygun Kaynak Makinası |
| 11. Sınav Süresi | – Performansa dayalı sınavın süresi; Kaynak yöntemine, imalat şartları gözönüne alınarak, sınav parçasının ebat ve niteliğine bağlı olarak Sınav Yapıcı tarafından karar verilir. |
| 12. Sınav Yeri | – ZİRVE BELGELENDİRME’nin anlaşma yaptığı merkezler. – Sınav için başvuru sahibinin atölye imkânları kullanılabilir. Malzeme ve atölye imkanlarının kimin tarafından sağlanacağı sözleşmede belirtilir. Kaynakçı sınavının yapılacağı yerin, başvuru sahibi tarafından sağlanması durumunda; – Sınav sırasında kullanılacak test parçaları, ilgili standartlara ve ZİRVE BELGELENDİRME Prosedürlerine uygun olarak başvuru sahibi tarafından hazırlanacaktır. – Sınav sırasında kullanılacak ekipman ve diğer aletler başvuru sahibi tarafından sağlanacak ve bakımlı olmaları talep edilecektir. – Sınav sırasında iş emniyeti ile ilgili alınması ve birbirini etkilemeyen güvenli bir sınav ortamının hazırlanması başvuru sahibi tarafından sağlanacaktır. Kontrollü şartlar sağlanmadıkça sınava başlanmayacaktır. – Sınav esnasında ilgili belgelendirme standardının gereklerine uygunluğun sağlanması için ZİRVE BELGELENDİRME personeli tarafından istenebilecek ilave gereksinimler karşılanacaktır. |
| 13. Değerlendirme Kriteri | – WPS ve ilgili standartlara uygunluğun sağlanması Pratik Sınav: İlgili standart ve kod’ da aşağıda belirtilen kısımlardaki değerlendirme kriterleri karşılamalıdır. Her bir pratik sınav parçası tek başına değerlendirilir. – ASME SEC IX QW 302’de ve QW-452’de açıklanan tahribatı ve tahribatsız testler uygulanır. – Tespit edilen süreksizlikler ASME SEC IX QW 191’de belirtilen kriterlere göre değerlendirilir. – Adayın pratik sınavdan başarılı sayılması için yapılan tüm tahribatlı ve tahribatsız muayene sonuçları olumlu olmalıdır. |
| 14. Tahribatlı ve Tahribatsız Testler | – EN ISO 17025 akreditasyonuna sahip Tahribatlı test veya EN ISO 17020 akreditasyonuna sahip Tahribatsız test firmaları tarafından yaptırılacaktır. – ASME SEC IX QW 302’de ve QW-452’de açıklanan tahribatı ve tahribatsız testler uygulanır. – Tespit edilen süreksizlikler ASME SEC IX QW 191’de belirtilen kriterlere göre değerlendirilir. – Eğer test parçaları başvuru sahibi tarafından belirlenen bir muayene kuruluşuna iletilmesi durumunda, ZİRVE BELGELENDİRME bilgilendirilir ve isteğine bağlı olarak testlere nezaret edebilir. – Tahritatlı ve Tahribatsız testlerde; Cihazlarının kalibrasyonlarını Personel yeterliliklerini (uygunluğunu) Test parçalarının doğru isimlendirilmesini (NDT ve mekanik testler için) Numunelerin boyutsal doğrulamalarını (mekanik testler için) İlgili test parçasına ait raporlamanın doğrulanmasını kontrol edecektir. |
| 15. Test Sonuçlarına İtiraz & Test Parçalarının Saklanması | Başvuru sahiplerinden, adaylardan, belgelendirilmiş kişilerden ve onların işverenlerinden ve diğer kesimlerden belgelendirme süreci ve kriterleri konusunda itiraz ve şikâyetlerin olması halinde, itiraz/şikâyet sahibi ZİRVE BELGELENDİRME web sitesinden şikâyet ya da itirazını yapabilir. Şahsen müracaat yapıldı ise itiraz veya şikâyetini yazılı bir şekilde ZİRVE BELGELENDİRME’ye teslim eder veya faks, e-posta vb. ile gönderir. Yapılan sınava ilişkin itiraz sınav sonuç tarihinden itibaren 5 iş günü içinde yapılmalıdır. ZİRVE BELGELENDİRME’ye yapılan İtiraz ve Şikâyetler 30 gün içerisinde sonuçlandırılır. Karar itiraz/şikâyet sahibine bildirilirAksi belirtilmedikçe Test numuneleri Mekanik ve NDT muayeneler sonunda saklanmaz. Bu süreden sonraki itirazlarda ZİRVE BELGELENDİRME test parçalarını saklamayı garanti etmez. |
| 16. Sınav Tekrarı | Sınav şartlarına göre personel belgelendirme kuruluşu tarafından karar verilir. Yeni bir sınav için minimum 1 hafta beklenir. Pratik Sınav: Tekrar sınav, ilgili standart ve koda göre aşağıda şekilde belirlenir: 1. Kaynakçının standart gerekliliklerini yerine getirme konusunda yetersiz olması sebebiyle yarıda kesilen sınavlarda ikinci bir denemeye izin verilmez Aşağıdaki durumlarda sertifikası iptal edilir: 1- 6 aydan daha fazla ara vermişse, 2- Beceri ve bilgisinin soruşturulmasını gerektirecek özel sebep varsa. 2. ASME BPV CodeSection IX: Paragraf QW320. a) Pratik sınavdan kalan kaynakçı, teorik ve/veya pratik eğitim alıp kaldığı tekrar sınava girebilir. Eğer hemen tekrar sınavına girmek isterse; a1) ve görsel muayeneden kalmışsa; kaldığı pozisyonda 2 test parçası kaynatır. Her ikisi de mekanik test yapılmadan önce görsel muayeneden geçmelidir. a2) ve mekanik testten kalmışsa; kaldığı pozisyonda 2 test parçası kaynatır. Her ikisi de mekanik testten geçmelidir. b3) ve radyografik muayeneden kalmışsa aşağıda belirtilen test parçalarında radyografik muayeneden geçmelidir; – Eğer plaka ise, 2 adet test parçası kaynatır. – Eğer boru ise, 2 adet test parçası kaynatır. Küçük çaplı borular için test parçasının sayısının 8 adedi geçmesine gerek yoktur. b4) Eğer üretim üzerindeki testten kalmışsa, QW 320 uygulanır. Tekrar testinden kalan kaynakçı hemen tekrar sınavına giremez. Teorik ve pratik eğitim alması gerekir. b) Kaynağa 6 aydan fazla bir süre ara vermesinden dolayı veya performansında yetersizlik görülmesinden dolayı sertifikası iptal olan kaynakçılar, sertifika yenileme sınava girerler. Kalması durumunda paragraf a’ ya göre tekrar teste girerler. Not: 6 aydan daha fazla kaynağa ara vermiş kaynakçılar opsiyonel olarak 10mm kalınlıkta parça kaynatıp sertifikalanabilirler. |
| 17. Belgelendirme | Sınav sonuçlarına göre, görevlendirilen Karar Verici belgelendirmeye ilişkin kararı verir. Sonuç ZİRVE BELGELENDİRME web sitesinden yayınlanır ve ilgiliye bildirilir. |
| 18. Belgenin Teslimi | Belgeler, belge sahibine imza karşılığı veya belge sahibinin talebi halinde, Talep Formundaki adresine posta veya kargo ile gönderilir. |
| 19. Belgenin Geçerlilik Süresi | Belgenin geçerlilik süresi adayın performans sınavından başarılı olduğu tarihte başlar ve 2 yıl süresince geçerlidir. Belge geçerliliğinin devam etmesi için aşağıdaki şartlar sağlanmalıdır; – Kaynakçı, yeterli görüldüğü alandaki kaynak işlerinde sürekli olarak çalıştığını ispatlamalıdır. 6 aydan daha uzun olmayan bir süre ara vermeye izin verilir. – Kaynakçının çalışması, yeterlilik sınavının gerçekleştirildiği teknik koşullarla genel olarak uyumlu olmalıdır, – Kaynakçının bilgi ve becerisinin soruşturulmasına yol açacak özel bir neden olmamalıdır. Eğer bu koşulların herhangi birine uyulmazsa, yeterlilik iptal edilmelidir. |
| 20.Gözetim Periyodu | Belgelendirme tarihinden itibaren 6 ay sonra, kaynakçının sertifikalandırıldığı kapsamda ara vermeden başarı ile çalıştığını gösterir imalatçı(işveren) onaylı (vizeli) gözetim belgesi aşağıda belirtilen iletişim yolları ile ZİRVE BELGELENDİRME’ye iletilmelidir. Vizesi imalatçı (işveren) tarafından onaylanarak ZİRVE BELGELENDİRME’ye iletilen gözetim belgeleri geçerlilik süresi boyunca geçerliliğini koruyacaktır, aksi takdirde belge iptal olur. e-posta: info@zirvebelgelendirme.com |
| 21. Yeniden Belgelendirme | Kaynakçının yayınlanan yeterlilik sınavı belgesi, ASME SEC. IX Kaynakçı sertifikası 2 yıl süre için geçerlidir. Belgenin geçerlilik süresi sınav parçasının kaynak yapıldığı tarihte başlar. Bir kaynakçının yeterliliği, ilgili sertifikanın işveren/koordinatör tarafından altı aylık aralıklarla imzalanması ve aşağıdaki koşulların tam olarak yerine getirilmesi halinde, 2 yıllık bir süre için geçerlidir. a) Kaynakçı, yeterli görüldüğü alandaki kaynak işlerinde sürekli olarak çalıştığını ispatlamalıdır. Altı aydan daha uzun olmayan bir süre ara vermeye izin verilir. b) Kaynakçının çalışması, yeterlilik sınavının gerçekleştirildiği teknik koşullarla genel olarak uyumlu olmalıdır, |
| 22. Belgenin Kaybedilmesi | Belge sahibi, belgesini geçerlilik süresi içinde kaybettiğini ve yeni belge düzenlenmesini dilekçe ile talep eder. Bu talep uygun bulunur ise belge yenileme ücreti alınarak kaybedilen belge bilgilerini içerir yeni bir belge düzenlenir. |
| 23. Belge İptali, Talimata Aykırı Hareket | Belgeli kişinin talep formundaki beyanı, bu şartnamede belirtilen kurallar ve ZİRVE BELGELENDİRME Logo/Marka kullanımına aykırı bir davranışın tespiti halinde, belge iptal edilir. Belgesi iptal edilen kişi belgenin aslını ZİRVE BELGELENDİRME’ye iade etmekle yükümlüdür. |
| 24. Ücret | Başvuru formunun ZİRVE BELGELENDİRME’ye ulaşması ve ZİRVE BELGELENDİRME tarafından onaylanmasının ardından ücretler, başvuru sahibine bildirilecektir. |
| 25. Diğer Şartlar | 25.1 Sınav kurallarını ihlâl eden, etik olmayan davranışlar sergileyen adayların (örn. Kopya çekme, başkası adına sınava girme vb.) sınavı geçersiz sayılır ve sınava yeniden başvurması için en az 3 ay beklemesi gerekir. 25.2 Sınavlar, genel sınav kurallarına uygun yapılır. Sınavlar esnasında adayların birbiri ile konuşması, yardımlaşması, telefon görüşmesi yapması ve sınav süresince sınav salonu dışına çıkması yasaktır. 25.3 Uygulama sınavında adayların kullandığı test parçaları sınav esnasında görsel olarak kayıt altına alınır. |
| 26. Programa spesifik şartlar : | 24.1 SINAVIN TEKRARLANMASI Sınav şartlarına göre personel belgelendirme kuruluşu tarafından karar verilir. Yeni bir sınav için minimum 1 hafta beklenir. Pratik Sınav: Tekrar sınav, ilgili standart ve koda göre aşağıda şekilde belirlenir: 1. Kaynakçının standart gerekliliklerini yerine getirme konusunda yetersiz olması sebebiyle yarıda kesilen sınavlarda ikinci bir denemeye izin verilmez Aşağıdaki durumlarda sertifikası iptal edilir: 1- 6 aydan daha fazla ara vermişse, 2- Beceri ve bilgisinin soruşturulmasını gerektirecek özel sebep varsa. 2. ASME BPV CodeSection IX: Paragraf QW320. a) Pratik sınavdan kalan kaynakçı, teorik ve pratik eğitim alıp kaldığı tekrar sınava girebilir. Eğer hemen tekrar sınavına girmek isterse; a1) ve görsel muayeneden kalmışsa; kaldığı pozisyonda 2 test parçası kaynatır. Her ikisi de mekanik test yapılmadan önce görsel muayeneden geçmelidir. a2) ve mekanik testten kalmışsa; kaldığı pozisyonda 2 test parçası kaynatır. Her ikisi de mekanik testten geçmelidir. b3) ve radyografik muayeneden kalmışsa aşağıda belirtilen test parçalarında radyografik muayeneden geçmelidir; – Eğer plaka ise, 2 adet test parçası kaynatır. – Eğer boru ise, 2 adet test parçası kaynatır. Küçük çaplı borular için test parçasının sayısının 8 adedi geçmesine gerek yoktur. b4) Eğer üretim üzerindeki testten kalmışsa, QW 320 uygulanır. Tekrar testinden kalan kaynakçı hemen tekrar sınavına giremez. Teorik ve pratik eğitim alması gerekir. b) Kaynağa 6 aydan fazla bir süre ara vermesinden dolayı veya performansında yetersizlik görülmesinden dolayı sertifikası iptal olan kaynakçılar, sertifika yenileme sınava girerler. Kalması durumunda paragraf a’ ya göre tekrar teste girerler. 24.1 TAHRİBATLI VE TAHRİBATSIZ TESTLER Asme Sec.IX standardı çizelge 1(QW-452-1) ve QW-462, QW-463’te belirtilen ebat lardaki numunelerin muayene sonuçlarının, gözle inceleme (QW-302.4) ve Eğme deneyi ((QW-462, QW-463) belirtilen kabul kriterini sağlaması gerekmektedir.- EN ISO 17025 akreditasyonuna sahip Tahribatlı test veya EN ISO 17020 akreditasyonuna sahip Tahribatsız test firmaları tarafından yaptırılacaktır. – Eğer test parçaları başvuru sahibi tarafından belirlenen bir muayene kuruluşuna iletilmesi durumunda, ZİRVE BELGELENDİRME bilgilendirilir ve isteğine bağlı olarak testlere nezaret edebilir.- Tahritatlı ve Tahribatsız testlerde; Cihazlarının kalibrasyonlarını Personel yeterliliklerini (uygunluğunu) Test parçalarının doğru isimlendirilmesini (NDT ve mekanik testler için) Numunelerin boyutsal doğrulamalarını (mekanik testler için) İlgili test parçasına ait raporlamanın doğrulanmasını kontrol edecektir |